راه های افزایش اسپرم و تقویت آن!

در سال های اخیر یکی از دغدغه های اصلی بعضی از زوجین، حل مشکل ناباروری است. چیزی حدود پنجاه درصد از ناباروری ها از مشکلات مردانه به عنوان مثال ضعیف بودن و تعداد کم اسپرم ها ناشی شده که نیاز به درمان مرد دارد. اختلال پایین بودن تعداد اسپرم، می تواند یک نفر از هر 25 مرد را درگیر کند که تحت تأثیر عواملی همچون چاقی، استرس و رژیم غذایی نامناسب است. در صورتی که شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنید، به احتمال زیاد به دنبال راهکارهایی جهت افزایش اسپرم ها و قدرت آنها هستید تا با این کار، شانس باروری خود را افزایش دهید.
در این مقاله قصد داریم در رابطه با روش های مؤثر افزایش اسپرم مردان و تقویت آنها صحبت کنیم. بنابراین جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

اسپرم به عنوان سلول جنسی نر، به میزان نصف سلول های عادی بدن از کروموزوم تشکیل شده و دارای 23 کروموزوم می باشد. این سلول ها پس از ترکیب شدن با تخمک یا سلول جنسی ماده، سلول جدیدی را پدید خواهند آورد که در رحم زن تبدیل به جنین می شود. اسپرم در بیضه ها تولید شده و هر سلول اسپرم بالغ، دارای حجم 0.05 میلی لیتر است. همچنین در هر انزال، اسپرم ها به همراه مایع منی از مردان خارج می گردد.

اسپرم از چه اندامک هایی تشکیل شده است؟

دم اسپرم، قسمت میانی، قسمت سر و گردن اسپرم چهار بخش تشکیل دهنده اسپرم پستانداران بوده که هر کدام از ویژگی های عملکردی خاصی برخوردارند. در ادامه به معرفی هر یک از این بخش ها خواهیم پرداخت.

1-دم اسپرم

دم اسپرم با نام دیگر تاژک، بخش طولانی اسپرم را شامل شده و می تواند حرکاتی موج مانند را انجام دهد و در نتیجه کمک شایانی در جابجایی اسپرم به طرف تخمک و عمل لقاح خواهد کرد. قبلاً حرکات دم را به شکل مارپیچی و متقارن تصور می کردند، ولی یک تحقیق انجام شده در دانشگاه بریستول در سال 2020 نشان داد که حرکات دم اسپرم خیلی پیچیده تر بوده و می توان آن را به صورت ترکیبی از امواج ایستا و امواج نامتقارن دایره ای دانست. البته حرکات چرخشی بدن نیز کمک زیادی جهت رسیدن به تقارن حرکتی اسپرم خواهد کرد.

2-بخش میانی اسپرم

این بخش از 14-10 مارپیچ میتوکندری تشکیل شده که رشته محوری در سیتوپلاسم را احاطه خواهد کرد. علاوه بر آن، از یک آنولوس برخوردار است که به عنوان مانعی میان قطعه اصلی و میانی، از انتشار ترکیبات جدید جلوگیری کرده و در واقع یک ساختار تثبیت کننده جهت حفظ ثبات دم به شمار می رود.

3-قسمت سر اسپرم

این بخش از هسته ای با رشته های کروماتین خیلی پیچ خورده تشکیل شده که از طریق کیسه ای صاف و نازک به اسم آکروموزوم در ناحیه قدامی احاطه می شود. این کیسه دارای آنزیم هایی جهت نفوذ به تخمک می باشد. علاوه بر آن، تعدادی واکوئل در سر اسپرم وجود دارد.

4-گردن اسپرم

این بخش از یک سانتریول غیر معمول و یک سانتریول معمول تشکیل شده است. این قسمت به عنوان مرکز فیلامانی دارای مقادیر فراوانی میتوکندری در اطراف خود می باشد. میتوکندری ها وظیفه فراهم کردن انرژی مورد نیاز جهت حرکت و حیات اسپرم را با تولید ATP دارند.

بیشتر بخوانید : اقدامات پبش از بارداری

معرفی روش هایی جهت افزایش اسپرم در مردان

یکی از موارد حائز اهمیت در باروری مردان، افزایش اسپرم است. برای دستیابی به این هدف می توان به سراغ درمان های دارویی و غیر دارویی از قبیل طب باستانی و طب سنتی و گیاهی رفت. در ادامه به برخی از این راهکارها اشاره خواهیم کرد.

1-مصرف زینک یا روی جهت افزایش اسپرم

قرص زینک نقش مؤثری را در افزایش حجم و تعداد اسپرم ایفا می کند. مطابق با تحقیقات انجام شده، برای تولید طبیعی اسپرم، وجود ویتامین روی به میزان کافی در بدن بسیار اهمیت دارد. از این رو، کمبود این ویتامین می تواند تحرک کم اسپرم، کاهش تعداد آن و همچنین ایجاد مشکلاتی در مورفولوژی اسپرم ها را به همراه داشته باشد. پس توصیه می شود که مواد غذایی حاوی روی از جمله گوشت، صدف های خوراکی، قارچ، اسفناج و آجیل در رژیم غذایی گنجانده شود.

2-خنک نگه داشتن بیضه ها

سلول های اسپرم موجود در بیضه ها، به گرما حساس بوده و احتمال از بین رفتن آنها در صورت قرار گیری در محیط گرم وجود دارد. از این رو، به منظور پیشگیری از کاهش تعداد اسپرم ها، باید از قرار گیری در فضاهای گرمی همچون سونا، حمام داغ و به طور کلی نشستن در محیط های گرم به مدت طولانی و پوشیدن لباس های تنگ خودداری کرد.

3- خواب کافی و انجام فعالیت های ورزشی

تحقیقات انجام شده نشان می دهد که تعداد اسپرم ها با ورزش کردن و کاهش وزن در افراد چاق افزایش خواهد یافت. علاوه بر آن، طبق تحقیق صورت گرفته در سال 2017، انجام ورزش ایروبیک 3 بار در هفته و به مدت پنجاه دقیقه که شانزده هفته نیز ادامه یابد، افزایش غلظت و حجم اسپرم را در 45 مرد به همراه داشته است. چرا که ورزش کردن استرس را کاهش داده و سوخت و ساز بدن را بالا می برد و در نتیجه اسپرم را در مردان افزایش خواهد داد.

4-کنترل کردن استرس

استرس به دلیل ایجاد مشکل در وضعیت سلامتی انسان، تعداد اسپرم در مردان را کاهش خواهد داد. از این رو، می توان تعداد اسپرم ها را با کنترل استرس افزایش داد. راهکارهای مختلفی که می توان در این زمینه انجام داد، عبارتند از: تکنیک نفس عمیق، مدیتیشن و استراحت بیشتر.

5-اجتناب از مصرف الکل

اثر التهابی الکل بر بافت های بدن، سبب بروز استرس و به دنبال آن کاهش تعداد اسپرم ها می گردد. چرا که مطابق با تحقیقات انجام شده، الکل بر هورمون های سازنده تستوسترون در بدن اثر منفی داشته و در نتیجه نقش غیر مستقیمی در کاهش اسپرم در مردان ایفا خواهد کرد.

6-مصرف مواد غذایی حاوی لیکوپن و بتاکاروتن

می توان میزان تحرک اسپرم را با مصرف سبزیجات حاوی بتاکاروتن مانند کاهو، هویج و اسفناج افزایش داد. علاوه بر آن، امکان افزایش کیفیت اسپرم با مصرف مواد حاوی لیکوپن مانند گوجه فرنگی وجود دارد.

7-پرهیز از دوچرخه سواری بیش از حد

بر اساس مطالعات انجام شده، مردانی که زیاد از حد دوچرخه سواری می کنند، در مقایسه با سایر افراد، میزان اسپرماتوزون آنها نسبت به مورفولوژی طبیعی شان کمتر خواهد بود. چرا که به جهت وارد شدن فشار به بیضه ها در زمان دوچرخه سواری، تولید اسپرم در بیضه ها کاهش خواهد یافت.

8-خوردن موز جهت تقویت اسپرم

موز نقش بسزایی در افزایش و تقویت اسپرم و همچنین بهبود تناسب اندام و سطح سلامتی افراد ایفا می کند. چرا که آنزیم پروملین موجود در موز، هورمون های جنسی را تنظیم کرده و در نتیجه تولید اسپرم را افزایش خواهد داد. علاوه بر آن، ویتامین C، A و B موجود در موز اهمیت زیادی در حفظ سلامتی بدن دارد.

9-کاهش خود ارضایی

در هر انزال، درصد اسپرم می تواند به دلیل خود ارضایی کاهش یابد. به عبارت دیگر، بیضه ها بایستی اقدام به تولید اسپرم پس از هر انزال نمایند. از این رو، افزایش تعداد انزال ها، سبب کاهش تعداد اسپرم در انزال بعدی خواهد شد. همچنین انزال های متوالی و در بازه زمانی کم می تواند تعداد اسپرم ها را کاهش دهد. بنابراین با اجتناب از خود ارضایی می توان قدرت باروری را با افزایش اسپرم ها بهبود بخشید.

10-افزایش مصرف چربی های سالم

چربی های سالم و یا غیر اشباع مانند امگا 3 و همچنین امگا 6 نقش ضروری را جهت رشد سالم غشای اسپرم خواهند داشت. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، افراد می توانند گامی مؤثر در افزایش اسپرم خود با مصرف مساوی این دو ترکیب مؤثر امگا بردارند.

11-اجتناب از مصرف بیش از اندازه سویا

ماده غذایی سویا حاوی استروژن های گیاهی یعنی فیتو استروژن ها بوده که سبب کم شدن تولید اسپرم می گردد و پیوند تستوسترون را نیز کاهش خواهد داد. علاوه بر آن، محصولات کنسروی و پلاستیکی نیز حاوی اشکال سنتز شده استروژن هستند.

12- قرار نگرفتن در برابر آلاینده ها و سموم محیطی

عوامل محیطی همچون سطح کیفیت هوا و آلودگی آن و همچنین قرارگیری در برابر مواد شیمیایی، با کاهش تعداد اسپرم ها و سلامت آنها مرتبط است. هر چند بر اساس برخی پژوهش ها آلاینده های محیطی سبب کاهش تعداد اسپرم ها می شود، اما برخی از تحقیقات نیز از این فرضیه حمایت نمی کنند.

13-مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان

مولکول های آنتی اکسیدان کمک شایانی به غیر فعال سازی و حذف رادیکالهای آزاد و سایر ترکیبات آسیب رسان به سلول ها خواهد کرد. با توجه به نتایج چندین تحقیق، افزایش اسپرم با مصرف آنتی اکسیدان ارتباط دارد. مواد معدنی و ویتامین های حاوی آنتی اکسیدان مؤثر در این زمینه عبارتند از : ویتامین E و ویتامین C یا اسید اسکوربیک، سلنیوم، کو آنزیم Q10، گلوتاتیون و ال کارنیتین.

14-مصرف نکردن یکسری از داروها جهت افزایش اسپرم

مصرف بعضی از داروهای تجویزی نقش مؤثری در کاهش تولید اسپرم خواهد داشت. به محض قطع مصرف این داروها، تعداد اسپرم های فرد زیاد شده و به حالت طبیعی بر می گردد. از داروهایی که سبب کاهش موقت رشد و تولید اسپرم می شوند، می توان به متادون، داروهای ضد التهابی و ضد آندروژن، بعضی آنتی بیوتیک ها، تستوسترون اگزوژنز، داروی ضد روان پریشی، کورتیکو استروئید و استروئید آنابولیک اشاره کرد.

15-کاهش مصرف چربی ناسالم

مطالعه انجام شده در سال 2014، بر روی مردان اسپانیایی 23-18 سال، نشان داد که تعداد اسپرم 209 مرد حاضر در این تحقیق، با خوردن اسید چرب ترانس به نسبت کاهش می یابد.

16-ترک کردن سیگار

آنالیزی که در سال 2016 با حضور 6000 شرکت کننده صورت گرفت، نشان داد که کاهش تعداد اسپرم ها با سیگار کشیدن مداوم دور از انتظار نخواهد بود. همچنین مصرف زیاد یا متوسط تنباکو، میزان کیفیت اسپرم را در مقایسه با افرادی که کمتر تنباکو می کشند، کاهش خواهد داد.

17-نوشیدن آب به میزان کافی

آب به عنوان یکی از مهمترین مواد جهت حفظ قدرت باروری مردان محسوب می شود. این ماده در کلیه سلول های بدن تان سبب حفظ متابولیسم می گردد. یک مرد با مصرف روزانه تقریباً چهار لیتر مایعات می تواند قدرت تحرک اسپرم خود را افزایش دهد. مایع منی با خروج هنگام انزال، سبب تغذیه اسپرم و محافظت از آنها می شود. این مایع از درصد زیادی آب تشکیل شده است. البته مصرف نوشیدنی های سالم نیز در این زمینه توصیه می شود. بهتر است حداقل 8 لیوان آب یا معادل 2 لیتر آب در طول روز بنوشید.

18-خوردن میوه انار

انار حاوی مقادیر فراوانی آنتی اکسیدان بوده و نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود متابولیسم بدن ایفا خواهد کرد. این میوه به مقابله با مواد شیمیایی مضر در بدن می پردازد که سبب صدمه رسیدن به اسپرم ها می شوند. از دیگر خواص انار می توان به پیشگیری از بروز بیماری های مختلف، افزایش انرژی و همچنین بهبود گردش خون اشاره کرد.

19-استفاده کمتر از گوشی موبایل

موبایل ها با ورود به بازار، مضراتی را برای بدن افراد به همراه داشته اند. به نحوی که بر اساس مطالعه علمی انجام شده، تعداد و قدرت اسپرم و شکل ظاهری آنها رابطه مستقیمی با استفاده بیش از حد تلفن همراه دارد. در صورت قراردادن موبایل در جیب شلوار، امکان صدمه رسیدن به اسپرم ها و حتی نابودی آنها به جهت ارسال و دریافت امواج الکترومغناطیسی وجود دارد.

20-مصرف اسید اسپارتیک

آمینو اسید اسپارتیک را می توانید در قالب مکمل های غذایی از داروخانه ها تهیه نمایید. این ماده در خیلی از غده های بدن موجود بوده و در مایع منی، بیضه ها و اسپرم یافت می شود. این ماده نقش بسیار مؤثری در افزایش قدرت و توانایی باروری خواهد داشت. تحقیقات نشان می دهد که تعداد اسپرم ها در مردان نابارور با مصرف 3 ماهه اسید اسپارتیک چیزی حدود 60 درصد افزایش می یابد. گوشت قرمز، لبنیات، مغزها و ماهی ها سرشار از اسید اسپارتیک هستند. علاوه بر آن می توانید اقدام به استفاده از مکمل اسید اسپارتیک به شکل روزانه نمایید.

21-ویتامین D و کلسیم، دو ماده مؤثر در افزایش اسپرم

ویتامین D و کلسیم تأثیر بسزایی در سلامت اسپرم دارند. بر اساس برخی تحقیقات انجام شده، احتمال کاهش تعداد اسپرم ها با کمبود ویتامین D در رژیم غذایی روزانه وجود دارد.

22-مصرف تخم مرغ جهت تقویت اسپرم

تخم مرغ از مقادیر فراوان ویتامین E و پروتئین تشکیل شده و در نتیجه نقش مؤثری در تقویت اسپرم ایفا خواهد کرد. همچنین این ماده غذایی رادیکال های آزاد موجود در خون را حذف کرده و در واقع رادیکال های آزاد اسپرم را تخریب خواهد کرد.

بیشتر بخوانید : رژیم غذایی در بارداری

معرفی مهمترین فاکتورهای مؤثر بر سلامت اسپرم ها

قدرت باروری و سلامت اسپرم ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به مهمترین این فاکتورها اشاره خواهیم کرد.

1-میزان تحرک اسپرم ها:

سلول اسپرم می تواند در سیستم تناسلی زنان جابجا شود. حرکت با سرعت کافی و به سمت جلوی اسپرم ها را می توان بهترین حالت حرکتی این سلول ها دانست. چرا که با آن، امکان رسیدن سلول اسپرم به تخمک موجود در لوله های فالوپ جهت انجام لقاح وجود دارد. از این رو، با حرکت کافی و مناسب اسپرم، حداقل در 40 درصد مایع منی، در قدرت باروری مردان اختلالی ایجاد نخواهد شد. شایان ذکر است که اسپرم ها دارای دو حرکت هستند: یکی غیر پیش رونده یا حرکت دایره ای کوچک و در مسیر مستقیم و دیگری حرکت در مسیر مستقیم یا پیش رونده برخوردارند.

2-تأثیر شکل یا مورفولوژی اسپرم در سلامت آنها:

دم بلند و سر بیضی مانند اسپرم، نشانگر طبیعی بودن آن است که این مورد در افزایش شانس باروری بسیار اهمیت دارد. شکل یا مورفولوژی غیر طبیعی اسپرم به دلیل وجود سابقه عفونت، تب بالا، مصرف مواد مخدر، واریکوسل، مشکلات مادرزادی و غیره ایجاد می شود. می توان این وضعیت را به کمک جراحی یا مصرف دارو درمان نمود. البته توصیه می شود که اگر این روش ها موفقیت آمیز نبودند، بایستی راهکارهای کمک باروری را در پیش گرفت.

3-بررسی تعداد اسپرم ها

 تعداد نرمال اسپرم ها چیزی حدود 39 میلیون در یک نمونه و یا پانزده میلیون در میلی لیتر می باشد که احتمال افزایش ناباروری با تعداد کمتر از این مقدار وجود دارد. در واقع وضعیت غیر طبیعی اسپرم را می توان وجود تعداد اسپرم پایین تر از ده میلیون در هر میلی متر دانست که ناباروری در مردان را افزایش خواهد داد.  بر اساس مطالعات انجام گرفته، فاکتورهای مؤثر بر سطح تستوسترون بدن، بالاترین نقش را بر تعداد و کیفیت اسپرم ها بازی خواهد کرد.

تعداد کم اسپرم چگونه قابل تشخیص است؟

معمولاً تعداد کم بودن اسپرم تنها زمانی قابل تشخیص است که تغییراتی در زندگی جنسی تان رخ دهد. مثلاً مشکلی در باردار کردن همسر خود داشته باشید. در واقع تعداد اندک اسپرم با تشخیص پزشک و انجام آزمایش صورت می گیرد. از آزمایشات تشخیص پزشکی می توان به بررسی بیماری های مزمن در فرد، بررسی اندام تناسلی و جراحت یا زخم که در ناباروری مؤثر است، اشاره کرد. از این رو، شناسایی مشکل نخستین گام در این زمینه بوده و درمان مناسب توسط پزشک با توجه به شرایط شما صورت می گیرد.

آشنایی با اسپرم های متحرک

حرکت اسپرم های متحرک معمولاً توسط تاژک صورت می گیرد و سپس نیازمند یک محیط آبی جهت شنا به طرف تخمک و در نتیجه عمل لقاح است. بیشتر انرژی لازم جهت حرکت اسپرم ناشی از متابولیسم فروکتوز مایع منی می باشد. این عمل در قسمت میانی اسپرم یعنی میتوکندری رخ می دهد. امکان شنا کردن این سلول ها به سمت عقب به دلیل ماهیت حرکت شان وجود ندارد.

اسپرم بدون تحرک

در بعضی گونه ها، اندام جنسی نر به اسم اسپرماتانژیا، وظیفه تولید یاخته های بدون تحرک و منفرد با اسم اسپرماتیا را بر عهده دارد و به دلیل نداشتن تاژک، توانایی شنا کردن ندارد. با توجه به این موضوع، شرایط محیط نقش مهمی در انتقال و رسیدن اسپرماتیا به سلول تخمک دارد.

تأثیر افزایش سن در قدرت اسپرم مردان

از لحاظ علمی این مسئله که مردان در مقایسه با زنان دیرتر دچار افت قدرت باروری خواهند شد، به اثبات رسیده است. در مردان از سن پنجاه سالگی شاهد کاهش سطح تستوسترون هستیم که این مسئله عملکرد اسپرم را با کاهش کیفیت منی تحت تأثیر قرار خواهد داد. تعداد اسپرم سالم و همچنین تحرک آن با افزایش سن کاهش یافته و از این رو می تواند صدماتی را به DNA اسپرم وارد نماید. در نتیجه در مردان مسن تر، ایجاد نقص ژنتیکی و بیماری هایی همچون آکندروپلازی، اختلال دو قطبی، اوتیسم، بیماری قلبی و عروقی، اسکیزوفرنی، لوسمی در دوران کودکی و غیره در فرزندان شان بیشتر به چشم می خورد.

بیشتر بخوانید : آمادگی های قبل ار بارداری

منظور از اسپرم ضعیف چیست؟

یکی از اصلی ترین علت های ناباروری در مردان، اسپرم ضعیف است. مطابق با معیارهای سازمان بهداشت جهانی، در هر میلی متر مایع منی وجود تعداد پانزده میلیون اسپرم امری طبیعی به شمار می رود. همچنین در صورت کمتر بودن تعداد این اسپرم ها از این مقدار مثلاً پایین تر از ده میلیون در هر میلی لیتر مایع منی، می توان آن را غیر طبیعی دانست. بنابراین باید بگوییم که مردان با اسپرم ضعیف ممکن است با مشکل ناباروری مواجه شوند. احتمال ضعیف شدن اسپرم در مردان به حدی است که حتی نمی توان هیچ اسپرمی را در مایع منی مشاهده نمود.

اسپرم ضعیف چه نشانه هایی دارد؟

اسپرم ضعیف دارای سه نشانه می باشد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

• ریزش ریش و کاهش موهای سر فرد
• احساس کشیدگی بیش از اندازه پوست بیضه و همچنین بروز درد در این ناحیه
• ناتوانی مرد جهت برقراری رابطه جنسی کامل از جمله بروز مشکلات نعوظ و همچنین مدت زمان سکس

به خاطر داشته باشید که تنها علائم اسپرم ضعیف می تواند ناباروری باشد و نشانه دیگری را از خود نشان ندهد. از این رو، بایستی اقدام به انجام تست تشخیص اسپرم سالم هر چند مدت یکبار شود.

آیا امکان بارور شدن تخمک با اسپرم ضعیف وجود دارد؟

در پاسخ به این پرسش باید بگوییم بله. با وجود این، بر اساس برخی تحقیقات، وجود مقادیر زیاد اسپرم غیر عادی در مردان می تواند مشکل ناباروری را به همراه داشته باشد.

آشنایی با مواد خوراکی طبیعی و گیاهی مؤثر در افزایش اسپرم

به منظور افزایش اسپرم در مردان و بهبود سلامت جنسی عمومی فرد می توان از بعضی ویتامین ها و گیاهان اسپرم ساز بهره گرفت. بنابراین، گنجاندن این خوراکی ها در رژیم غذایی، تأثیر خوبی در تقویت اسپرم و بهبود حجم آن خواهد داشت. در ادامه به معرفی این مواد خواهیم پرداخت.

تأثیر گیاه آووکادو در افزایش اسپرم

با توجه به وجود حجم بالای ویتامین E در گیاه آووکادو و نقش آن در تحریک آنتی اکسیدان مؤثر جهت نفوذ اسپرم به تخمک، از این رو، این گیاه سبب افزایش سرعت حرکت اسپرم خواهد شد. ویتامین E کمک زیادی به بدن در تولید اسپرم کرده و در صورت کم بودن این ویتامین در بدن، شاهد عدم تولید هورمون های جنسی ضروری تولید اسپرم خواهیم بود. بادام زمینی، دانه های آفتابگردان و ذرت از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین E محسوب می شوند.

مصرف گیاه ماکا

کشور پرو، خاستگاه رویش یکی از گیاهان دارویی تقویت اسپرم و در واقع اسپرم ساز قوی به نام ماکا است که سبب افزایش حجم اسپرم خواهد شد. علاوه بر آن، ریشه ماکا نقش مثبتی را در تولید اسپرم ایفا خواهد کرد. با وجود این، نوع سیاه رنگ این گیاه در مقایسه با رنگ قرمز و زرد آن بسیار مؤثرتر می باشد.

گیاه نخل اره ای

این گیاه با تغذیه غدد درون ریز، سبب بهبود کارکرد تولید مثل مردان خواهد شد. این گیاه برای مردانی که دارای سیستم ایمنی ضعیف، استرس زیاد، عادات غذایی و سبک زندگی ضعیف هستند، گزینه مناسبی به شمار می رود. گیاه نخل اره ای به عنوان آمفوتریک تولید مثلی، عملکرد سیستم تولید مثل را به حالت عادی برمی گرداند. مصرف مداوم و چندین ماهه گیاه نخل اره ای، فواید بسیار زیادی را در بلند مدت برای بدن به همراه خواهد داشت.

نوشیدن چای سبز جهت افزایش اسپرم

بر اساس تحقیقات صورت گرفته، امکان افزایش پتانسیل باروری از طریق آنتی اکسیدان های قابل توجه موجود در چای سبز وجود دارد. چرا که این ماده سبب خنثی سازی رادیکال های آزادی خواهد شد که به سلول های اسپرم آسیب می رسانند. مطابق تحقیق انجام شده در سال 2012 در رابطه با چای سبز به عنوان یک گیاه اسپرم ساز، مشخص شد که دوز پایین اپیگالاکاکتایکین گالات موجود در این گیاه، نقش مؤثری در بهبود کیفیت اسپرم خواهد داشت.

گیاه اسپرم ساز دامیانا

این گیاه نقش مؤثری را در افزایش اسپرم در مردان داشته و سبب آرامش اعصاب می گردد. همچنین با کاهش میزان خستگی ذهنی، عملکردی مشابه یک آرام کننده عضلانی را داراست.

مصرف گیاه خارخاسک

یکی از مفید ترین راهکارها جهت افزایش حجم و تعداد اسپرم که می توان به آن اشاره نمود، مصرف گیاه خارخاسک است. این گیاه حاوی مواد شیمیایی تقویت کننده توان جنسی بوده که می تواند کمک شایانی به درمان اختلالات باروری نماید. با توجه به اینکه خارخاسک میزان تستوسترون را افزایش می دهد، از این رو، حتماً اقدام به مشورت با پزشک خود پیش از مصرف خارخاسک نمایید.

بیشتر بخوانید : داروهای گیاهی که از سقط جلوگیری می کند

گیاه دارویی جینسینگ

این گیاه دارویی دارای مزایای بسیاری برای بدن بوده و توانایی افزایش میزان باروری در مردان را با بالا بردن میزان تستوسترون دارد. در صورت افزایش هورمون تستوسترون، قدرت تحرک اسپرم و تعداد آن زیاد خواهد شد. همچنین این گیاه می تواند قدرت نعوظ را با بالا بردن میزان تستوسترون افزایش می دهد. جینسینگ دارای انواع مختلفی بوده که هر کدام از اثرات خاصی برخوردارند.

مصرف مکمل شنبلیله

مدت هاست که شاهد استفاده از مکمل شنبلیله به عنوان یک درمان طبیعی در تقویت اسپرم هستیم. بر اساس تحقیق انجام شده در سال 2017، کیفیت مایع منی و تعداد اسپرم را می توان با مصرف ترکیبات حاوی دانه های شنبلیله به میزان قابل توجهی بهبود بخشید.

مصرف عرق اسفناج

آرژنین بالای موجود در اسفناج می تواند سبب تقویت قدرت آلت تناسلی در مردان گردد. سیستم بدن شما این اسید آمینه را تبدیل به نیتریک اسید کرده و در نتیجه سبب حفظ نعوظ خواهد شد. علاوه بر آن، نیتریک اسید کمک شایانی به بهبود زمان ریکاوری و رشد عضلانی خواهد کرد.

گنجاندن سایر مواد غذایی مؤثر در افزایش تعداد اسپرم

لازم به ذکر است که مصرف مواد غذایی دیگری همچون سیر، غلات کامل، گردو، شیر، مرکبات، روغن ماهی و به ویژه ماهی سالمون وحشی، مار چوبه، زرد چوبه، کلم بروکلی و کلم کالی می تواند تأثیر شگرفی در افزایش اسپرم و تقویت آنها داشته باشد.

کدام داروها سبب افزایش میزان اسپرم در مردان خواهد شد؟اقدام برای 

• سروفن دهانی
• آندروژن های خارجی
• کلومیفن سیترات دهانی
• گونادوتروپین کوریونی تحت نام تجاری پرگنیل
• آناستروزول یا لتروزول
• گونال اف یا فولی تروپین آلفا و یا تزریقات زیر جلدی
• تجویز آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت در مجاری ادراری یا تناسلی

علت پایین بودن تعداد اسپرم در مردان چیست؟

• انجام جراحی ترمیم فتق یا سایر جراحی ها روی بیضه ها
• استفاده بیش از اندازه از سیگار، مواد مخدری همچون کوکائین و ماری جوانا
• گرمی بیش از اندازه بیضه ها
• کاهش تولید هورمون هیپوگنادیسم و یا عدم تعادل هورمونی
• وجود عفونت در دستگاه تناسلی از قبیل ورم پروستات، سوزاک و کلامیدیا
• بزرگی و گشاد شدن رگ بیضه ها
• وجود مشکل ژنتیکی سندروم کلاین فلتر
• اختلال بیضه نزول نیافته
• آسیب دیدگی لوله حمل اسپرم به دلیل ایجاد بیماری و صدمه دیدن آن
• مصرف داروهای استروئیدی آنابولیک، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی و داروهای شیمی درمانی

آزمایشات مورد نیاز جهت تشخیص اسپرم کم

احتمال بچه دار شدن، با وجود تعداد اندک اسپرم نیز وجود دارد. راه های درمانی کمک شایانی به شما در بازیابی حداکثر هفتاد درصد از قدرت باروری تان خواهد کرد. فاکتورهایی از جمله پویایی و تحرک اسپرم نیز در باروری نقش بسیار مهمی دارند. آزمایشاتی که توسط پزشک برای تشخیص بهتر شرایط تان تجویز می گردد، عبارتند از:

• روش سونوگرافی اسکروتال

جهت ارزیابی بیضه ها و سایر ساختار آن از سونوگرافی اسکروتال با امواج فرکانس بالا استفاده می گردد. در واقع نخستین گام جهت شناسایی مشکل توسط پزشک انجام همین سونوگرافی است. پس از تشخیص مشکل، پزشک به سراغ مرحله بعدی درمان خواهد رفت.

• انجام آزمایش هورمونی

مرحله دوم تشخیص تعداد اسپرم کم، انجام آزمایش خون بوده که سطح هورمون های تولیدی توسط بیضه ها را نشان می دهد. مانند غده هیپوفیز که دارای نقشی مؤثر در تولید و رشد جنسی اسپرم می باشد.

• آزمایش تحلیل ادرار بعد از انزال

این آزمایش کمک شایانی به شما جهت تشخیص این موضوع می کند که آیا اسپرم تان به جای انزال از آلت تناسلی به طرف مثانه، مخصوصاً در هنگام انزال باز می گردد یا خیر. پزشک با این آزمایش به شناسایی مشکل شما خواهد پرداخت.

• انجام آزمایشات ژنتیک

در بعضی موارد احتمال دخیل بودن مسئله ژنتیک در کم بودن اسپرم وجود دارد. یک آزمایش خون توانایی شناسایی تغییرات در کروموزوم های تان و یا بروز ناهنجاری ژنتیکی در آنها را خواهد داشت. بنابراین به منظور شناسایی ریشه مشکل، پزشک آزمایش ژنتیک را برای شما تجویز می کند. در واقع، این آزمایش بازیابی نمونه هایی از بیضه ها را در بر گرفته و تعیین کننده طبیعی یا غیر طبیعی بودن اسپرم تان خواهد بود.

• انجام سونوگرافی ترانس رکتال

در این روش اقدام به وارد کردن یک پروب سونوگرافی به درون رکتوم می شود که هدف از انجام آن، ارزیابی مسدود شدن پروستات می باشد که وظیفه حمل مایع منی را بر عهده دارد. در واقع این آزمایش جریان اسپرم را توسط دریچه ها مورد بررسی قرار می دهد.

بیشتر بخوانید : آزمایش های دوران بارداری

آیا غیر طبیعی بودن نتیجه یک آزمایش دلیلی بر ناباروری مردان است؟

لزوماً یک نتیجه ضعیف به مفهوم ناباروری شما نخواهد بود. چرا که احتمال نوسان کردن اسپرم وجود دارد. بنابراین آنالیز اسپرم نیاز به تکرار برای بار دوم دارد. این نتیجه می تواند تحت تأثیر اضطراب، بیماری ها و دیگر عوامل باشد. بنابراین پیش از انجام تست، 4-3 روز از انزال خودداری کرده و پزشک اقدام به برنامه ریزی یک یا دو آزمایش پیگیری 3-2 ماه بعد از مرتبه اول می کند تا بررسی کند که آیا باز هم نتیجه غیر عادی تکرار خواهد شد یا خیر.

اسپرم سالم چه رنگی دارد؟

معمولاً منی دارای رنگ خاکستری مایل به سفید بوده و در صورت ایجاد تغییر رنگ در آن، این امر بی ضرر و موقتی می باشد یا می تواند علائم یک بیماری زمینه ای به شمار آید که البته به بررسی بیشتری نیاز خواهد داشت.

نکاتی که باید درباره اسپرم بدانید

در ادامه به ارائه نکاتی در مورد اسپرم خواهیم پرداخت.

زمان زنده ماندن اسپرم در بدن مرد

احتمال زنده ماندن اسپرم به مدت چند هفته در مجاری تناسلی بیضه ها به صورت سرکوب شده وجود دارد. ولی در صورت رسیدن به قدرت باروری و تقویت آن، به مدت 7-5 روز می تواند در بدن مرد با حفظ قابلیت باروری باقی بماند. اسپرم می تواند 12-1 ساعت در بیرون از بدن مرد و با توجه به شرایط مورد نیاز زنده بماند.به ازای هر روز اجتناب از نزدیکی، امکان اضافه شدن 15-10 میلیون به تعداد اسپرم ها و همچنین 0.4 سی سی به میزان حجم مایع منی وجود دارد.

زمان زنده ماندن اسپرم در بدن زن

چیزی حدود 5 روز را می توان برای عمر اسپرم انزالی در دستگاه تناسلی زن در نظر گرفت. اسپرم طبیعی دارای قدرت باروری و تحرک کافی، از حرکت فلاژلی در محیط مایع با سرعت 4-1 میلی متر برخوردار است. با اینکه شاهد تقویت فعالیت اسپرم در محیط قلیایی و خنثی هستیم، اما اسپرم در محیط کمی اسیدی به میزان زیادی تضعیف خواهد شد. همچنین امکان مرگ اسپرم ها در محیط های بسیار اسیدی وجود دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که برای بچه دار شدن یک سالی هست که اقدام می کنید ولی همچنان با مشکل عدم باردار شدن همسرتان مواجه هستید، باید به پزشک مراجعه نمایید. البته در صورت مشاهده موارد زیر باید سریعتر با پزشک خود تماس گرفته و وی را در جریان قرار دهید.

• انجام عمل جراحی در اندام تناسلی
• اختلالات مرتبط با عملکرد جنسی
• احساس تورم و درد در قسمت کشاله ران
• مشاهده توده در بیضه ها یا کشاله ران

جمع بندی

در این مقاله در رابطه با اسپرم و راهکارهای مختلفی جهت افزایش و تقویت آن صحبت کردیم. همچنین به معرفی مواد غذایی طبیعی و گیاهی مؤثر در افزایش اسپرم در مردان پرداختیم. اسپرم به عنوان یک سلول جنسی نر نقش اساسی را در باروری مردان ایفا می کند. تعداد، کیفیت و سرعت اسپرم از مهمترین فاکتورها جهت تعیین سلامت این سلول به شمار می رود. با توجه به مطالب فوق، پیروی از یک سبک زندگی سالم، بهترین روش جهت حفظ و افزایش قدرت باروری در مردان محسوب می شود.